تفاوت روشنی که میان درز انبساط و درز کنترل وجود دارد در واقع مربوط به کاربرد آنها در قسمت های مختلف ساختمان می باشد. زیرا هر دو کار نظارت و کنترل انبساطات و انقباضات سازهای بتنی و ساده را بر عهده داشته و باید یک همسازی در محیط اجرا شده به وجود آورند. اما اینکه این همسازی در دیوار یا دال باشد یا قسمت های دیگر، تفاوت هایی را میان این درزها به وجود آورده است که سبب شده تا شکل و کاربرد آنها همچنین نحوه کارگزاری آنها تفاوت هایی با یکدیگر داشته باشند.
معمولا ساختمان ها زمانی که در برابر گرمای زیاد و سرمای بیش از حد قرار بگیرند به علت انبساط و انقباض در قسمت های مختلفی از بنا تغییراتی ایجاد شده و ساختمان ممکن است آسیب هایی را متحمل شود بنابراین استفاده از درزهای انبساط می تواند راهکار مناسبی برای جلوگیری از این صدمات احتمالی باشند.
در مواقعی هم که سازه حجم عظیمی داشته و به صورت چندین مجتمع به یکدیگر متصل شده باشد درز انبساط قابلیت های فراوانی را می توانند از خود نشان دهند. معمولا در ساختمانی که در دست احداث هستند برای جلوگیری از منتقل شدن باری که بناهای قدیمی بر سازه های تازه وارد می کنند، درز انبساط بسیار کارآمد می باشد.
فاصله ای که چنین درزهایی باید با اجزای ساختمان داشته باشند به نوع ساختمان، مصالح مصرفی، تعداد طبقات و همچنین شرایط جوی محل احداث ساختمان ها بستگی دارد بنابراین مهندسین طراح و اجرایی می بایست با مطالعات دقیق محل اندازه ی این درزها را مشخص کنند. خوب است بدانید در بیشتر ساختمان های فلزی که اندازه ی طول آنها به بیش از ۵۰ متر می رسد باید درز انبساطی در طول ساختمان به کار برده شود.
صرفا این گونه درزهای کنترلی از ایجاد جمع شدگی و ترک خوردگی در بتن ها طی جمع شدن در زمان گیرش و یا خشک شدگی در سطح بتن جلوگیری به عمل می آورند که البته استفاده از این درزهای کنترلی بیشتر در دال های کف خصوصا در نمونه های غیر مسلح لازم می باشد در این اجرا ممکن است میلگردها همچنان سر جای خود باقی بمانند.
اینکه عرض درزهای کنترلی تا چه اندازه باشد اهمیت چندانی ندارد زیرا در بیشتر مواقع می توانند درزهای کنترلی به ضخامت یک نایلکس و یا یک برگ کاغذ اجرا گردد مگر در مواقعی که درزهای کنترلی بخواهند نقش درز انبساطی را ایفاء کنند.
ارتفاع و عمق درزهای کنترلی می بایست از یک چهارم وجود داشته در ضخامت دال بیشتر باشند در واقع فاصله ایجاد شده بین درزهای کنترلی و اجزای ساختمان به ویژگی های بتن، عیار سیمان، ضخامت دال همچنین حداکثر اندازه سنگ دانه بستگی دارد که معمولا نزدیک به یک متر گرفته تا چهار الی پنج متر مورد استفاده قرار می گیرند.
همانطور که ذکر شد درزهای کنترل غالبا در پی ساختمان برای کاهش ترک خوردگی بتن در اثر انقباضات به کار برده می شوند این نمونه از درزها یک درز عمودی به هم پیوسته هستند که با استفاده از ملات پر شده است.
البته به وسیله یک باند برشی، تنها از یک سو انجام این کار صورت می گیرد به طوری که امکان جلوگیری از ترک خوردگی چنین دیوارهایی بر اثر منقبض شدن بتن می تواند عمر مفید دیوارهای بتنی را بالا ببرند از این رو اتصالات کنترل لازم است تا در فاصله های منظم در طول دیوار همچنین گوشه های نزدیک به یکدیگر و در مکان هایی که ارتفاع دیوار تغییر یافته و سختی از خود نشان داده است به کار گرفته شوند.
درزهای کنترل این قابلیت را ندارند تا انبساط ساختاری در ساختمان را کاهش دهند اگر چه در آب و هوای بسیار گرم ممکن است سنگ بتن انبساط پیدا نماید اما به طور کلی سطح انبساط کمتر از آن میزانی است که مورد کاهش قرار گیرد بنابراین اتصالات کنترل غالبا برای انتقال دادن بارهای جانبی در سراسر درز تولید می شود. اما درزهای انبساطی اصولا در ساختمان ها برای جا به جایی رطوبت و حرارت استفاده می شوند.
درز انبساط یک نمونه درز افقی و عمودی است که در واقع از ملات ها انداخته می شود و با استفاده از ماده درزبندی الاستومری پر خواهد شد تا اینکه درز انبساط از آب دور نگه داشته و به اصطلاح کیپ شود زیرا بنای برخی از ساختمان های آجری به مرور زمان انبساط خواهند یافت.
درزهای انبساط بیشتر در جدول های بتنی، دیوارها و مکان هایی که ممکن است در اثر تغییرات حرارتی محیط دچار آسیب و یا تخریب شوند به کار گرفته می شوند. البته معمولا در سازه ها دیده شده است که بالا بودن حرارت دما و در نتیجه انبساط ساختمان بیشتر دچار تخریب بنا می شود تا کاهش دما و انقباض قسمت های مختلفی از ساختمان.
این گونه درزها به گونه ای عمل می کنند که در سراسر مکان مورد استفاده تمامی انبساطات و انقباضات به صورت همساز ایجاد شود، لازمه به کارگیری این درزها این است که در طرفین درز هیچ گونه پیوستگی وجود نداشته باشد تا در زمان ایجاد کمترین انبساط و انقباض بتوانند باز و یا بسته شوند.
اما درز کنترل به منظور کنترل کردن برخی عوامل مخرب در بتن های ساختمان به کار گرفته می شود در واقع گاهی اوقات انبساط و انقباض ساختمان تا اندازه ای است که حتی به بتن ها هم آسیب هایی را وارد می آورند و موجب شده تا ترک خوردگی در آنها ایجاد شود.
در این میان تیم تراپاسیستم ارائه دهنده انواع درز انبساط، پروفیل نبشی، نوار کنج و کفشور خطی می باشد که می توانید برای اطلاع از موجودی محصولات و قیمت هریک با مشاورین ما از طریق صفحه تماس با ما در ارتباط باشید.